Έφυγε η έφηβος της χαρακτικής Τόνια Νικολαΐδη

Έφυγε από κοντά μας η Τόνια Νικαλαΐδη. Σε αυτές τις περιπτώσεις λέμε πάντα ότι οι άνθρωποι που πεθαίνουν και αφήνουν πίσω τους ένα τόσο σημαντικό έργο, μένουν πάντα μαζί μας, είναι παρόντες όσο είμαστε και εμείς. Μόνο που για την χαράκτρια Τόνια Νικολαΐδη το σπουδαίο έργο που άφησε πίσω της, είναι ορφανό χωρίς τη φυσική της παρουσία. Η ζωντάνια της, στα 84 χρόνια της (γεννήθηκε το 1927), είναι που του έδινε φτερά και το φώτιζε. Η ψυχή της - και η ψυχή του έργου της - πέταξαν μακριά. Σε εμάς έμεινε η μνήμη τους. Πραγματικά αιώνια μνήμη τους. Η ίδια θα τελειώσει έτσι το σημείωμα της στην τελευταία μεγάλη αναδρομική έκθεση που της αφιέρωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης: «Τελικά, αναρωτιέμαι τί θα έχει απομείνει για μένα στο σουρωτήρι του χρόνου. Θα έχει απομείνει αυτό που δεν μπορεί να μου πάρει κανένας, ότι απόλαυσα εγώ η ίδια το ταξίδι, με την ψυχή και το μυαλό και τις αισθήσεις μου». Η τελευταία ενότητα δουλειάς που έδειξε, είχε τίτλο: «Έρχονται άλλοι, όμοιοι με εμάς, αλλά δεν θα είμαστε εμείς»...

Η ματιά του κοριτσιού από την Ιθάκη, που έβλεπε από το παράθυρό της τη θάλασσα να αστράφτει μπροστά στο Βαθύ σαν λιωμένο ασήμι και μετά την αποτύπωσε με ασημένια χρώματα στα χαρακτικά της, δεν άλλαξε ποτέ. Έμεινε πάντα έτσι, εφηβική, αιώνια εφηβική, φιλέρευνη, πρωτοποριακή και μαγεμένη. Δεν σταμάτησε ποτέ να περιφέρεται στα πράγματα γύρω της, να τα χαϊδεύει και να τα κάνει να πάλλονται, να κυματίζουν, να εκπέμπουν ιδέες και συναισθήματα. Δεν σταμάτησε ποτέ σε ένα επίτευγμα. Μαθήτρια του Γιάννη Κεφαλληνό - του «γκουρού» της παραδοσιακής χαρακτικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας - έκανε θαύματα με το κοπίδι πάνω στο ξύλο ή στο λινόλαιο. Όμως ποτέ δεν έμεινε σε αυτά. Ακόμη και την εποχή που χρησιμοποιούσε τις αρχέτυπες τεχνικές της χαρακτικής, έθετε στον εαυτό της πιο δύσκολα προβλήματα, δοκιμάζοντας την αντοχή των υλικών πέρα από τα όριά τους. Παιδευόταν μέρες ολόκληρες να τυπώσει μια αέρινη κουρτίνα να κυματίζει πάνω στις ρυτίδες της αμμουδιάς. Παιδευόταν για τις λεπτομέρειες των μαλλιών της γυναίκας στην παραλία. Έστεκε ίσια σαν έφηβος απέναντι στο καινούργιο, με τα μάτια του κοριτσιού από την Ιθάκη ορθάνοιχτα. Έτσι έφτασε να μεταχειρίζεται στα χαρακτικά της τη φωτογραφία και άπό τις αρχές της δεκαετίας του '80 το ανάγλυφο τύπωμα. Έτσι έφτασε στην όγδοη δεκαετία της ζωής της να πειραματίζεται με τις νέες τεχνολογίες, τα φωτοτυπικά μηχανήματα και τους υπολογιστές, με εφηβικό πάθος. Και με αυτό το πάθος και τη ζωντάνια έφυγε...
Άρθρο στον Αγγελιοφόρο της Θεσσαλονίκης για την Τόνια Νικολαΐδη